Το λαούτο ανήκει στην οικογένεια των έγχορδων παραδοσιακών μουσικών οργάνων και παίζεται με πένα. Όσων αφορά τον τρόπο παιξίματός του, μοιάζει πολύ με την λαϊκή κιθάρα, καθώς όπως κι η τελευταία, έχει ρόλο διττό: σολιστικό και συνοδευτικό. Μπορεί δηλαδή να παίξει μια μουσική μελωδία όπως ένα οποιοδήποτε σολιστικό όργανο (βιολί, κλαρίνο, λύρα, τραγούδισμα κ. α), αλλά και να συνοδεύσει ρυθμικά και αρμονικά παίζοντας συγχορδίες ένα άλλο όργανο που παίζει την μελωδία. Στην Κρήτη έχει καθιερωθεί ως κατεξοχήν σολιστικό όργανο(κρητικό λαούτο). Σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα ωστόσο, όταν συνυπάρχει με άλλα σολιστικά όργανα, διατηρεί τον ρόλο του συνοδευτικού οργάνου (Στεργιανό λαούτο). Η τελευταία του ιδιότητα είναι αυτή που το ανάγει σε ένα από τα βασικότερα όργανα μέσα στην παραδοσιακή ορχήστρα, καθώς είναι και το μοναδικό παραδοσιακό συνοδευτικό όργανο. Ως εκ τούτου, το συναντάμε σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας: Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρο, Κρήτη, νησιώτικη Ελλάδα.
Περιγραφή του μαθήματος του Λαούτου
Σε πρώτο επίπεδο, στόχος του μαθήματος είναι να κατανοήσει ο μαθητής τις βασικές αρχές της μουσικής θεωρίας αποτυπώνοντάς τες στην πράξη, με εργαλείο το λαούτο. Σε δεύτερο επίπεδο, διδακτικός στόχος είναι η κατάκτηση της τεχνικής του οργάνου καθώς και η απόκτηση των κατάλληλων τεχνικών ικανοτήτων για την απόδοση διαφόρων μελωδικών και ρυθμικών μοτίβων και, σε επόμενο επίπεδο, η εν δυνάμει απαιτούμενη δεξιοτεχνία, έτσι ώστε ο μαθητής να έρθει σε επαφή μέσω της μουσικής εκτέλεσης με το ρεπερτόριο και τα διαφορετικά ύφη όλων των περιοχών της Ελλάδας.
Πάνω από όλα όμως, στόχος του μαθήματος είναι να αναπτύξει ο μαθητής μια πλατύτερη μουσική μόρφωση που θα αγγίξει όλους τους μαθησιακούς τομείς του-γνωστικό, ψυχοκινητικό, συναισθηματικό- συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ανατροφοδότηση της παραδοσιακής μουσικής κληρονομιάς του τόπου.